اگر در چند وقت گذشته عبارت بازاریابی محتوا یا تولید محتوا به گوش شما نخورده باشد، احتمالاً برای این بوده که در محل کار خود حضور نداشتید و به تعطیلات رفته بودید. چرا که امروزه دیگر هر کسب و کار آنلاین (و آفلاینی) درباره بازاریابی محتوا صحبت می‌کند. اما استراتژی محتوا چطور؟ آیا تا به حال این کلمه به گوشتان خورده است؟ آیا هیچ ایده‌ای دارید که استراتژی محتوا به چه معناست؟ مدیر برتر 

در دنیای بازاریابی اینترنتی، عبارت بازارایابی محتوا به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از عبارات پر مصرف است. البته هیچ شکی هم نیست که بازاریابی محتوا امری بسیار مهم و ضروری برای هر کسب و کار اینترنتی است و تمامی اقداماتی که یک کسب و کار آنلاین در این راستا انجام می‌دهد تاثیرگذار خواهد بود. اما عبارت استراتژی محتوا نیز به اندازۀ بازاریابی محتوا مهم است، با اینحال کمتر کسی به آن اشاره می‌کند.

اکنون ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که مگر استراتژی محتوا همان بازاریابی محتوا نیست؟ جواب سریع به سوال شما این است: خیر! استراتژی محتوا یک عبارت بسیار فراگیر است و موارد بسیار زیادی را شامل می‌شود. در حالی که بازاریابی محتوا تنها بر روی یک قسمت از استراتژی محتوا تاکید دارد.

درک تفاوت بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا و همچنین چگونگی کارکرد این دو در کنار یکدیگر، از بنیادی‌ترین نیازها برای موفقیت تجارت آنلاین شماست. پس در این مقاله می‌خواهیم تفاوت‌های میان این دو عبارت را جستجو کنیم و در عین حال رابطه میان آنها را توضیح دهیم.

استراتژی محتوا چیست؟

با یک جستجوی ساده در وب سایت ویکیپدیا به تعریفی ساده از استراتژی محتوا می رسیم: «برنامه ریزی، توسعه و مدیریت محتوا-چه به صورت نوشتار و چه در رسانه‌های دیگر». به عبارت دیگر می‌توان گفت که استفادۀ درست از محتوا در قسمت‌ها و ابعاد مختلف یک تجارت را استراتژی محتوا می‌گویند.

برای اینکه مفهوم استراتژی محتوا را به درستی درک کنیم، بیایید فرض کنیم که می‌خواهیم یک خانه بسازیم. برای ساخت خانه، ابتدا به طرح و نقشه نیاز داریم. نقشه‌‌های ساختمانی، طرح‌هایی پر جزئیات هستند که تمام ابعاد و زوایای ساخت یک خانه را پیش از آنکه پی‌ریزی و عملیات ساخت و ساز آغاز شود، به ما نشان می‌دهند. این طرح‌ها و نقشه‌ها، اندازه‌های دقیق، مکان لوله‌کشی‌ها و سیم‌کشی‌ها، حتی محل دقیق نورگیری اتاق‌ها، در و پنچره‌ها را به ما نشان می‌دهند.

می توان گفت، استراتژی محتوا در حقیقت معادل همین طرح‌ها و نقشه‌ها در زمینه تولید محتوای یک تجارت است و نشان می‌دهد که چگونه باید از محتوا برای رسیدن به اهداف تجاری استفاده نمود.

استراتژی محتوا چه مواردی را شامل می‌شود؟

یک استراتژی محتوایِ خوب و دقیق به تمام سوالات مرتبط با استفاده از محتوا پاسخ می‌دهد. سوالاتی از قبیل:

• چرا محتوای فعلی باید منتشر شود؟
• با انتشار این محتوا به کدام سمت می‌رویم؟
• این محتوا چه زمانی باید به مخاطبان نشان داده شود؟
• مشتریان ما چه کسانی هستند؟
• از این محتوا انتظار چه واکنش هایی را داریم؟
• پس از انتشار این محتوا، چه کاری باید انجام دهیم؟

هنگامی که شما پاسخ برخی از این سوالات را پیدا کردید، زمان آن است که برای سوالات مهم‌تری نیز پاسخ بیابید:

• مخاطبین شما به چه نوع محتوایی نیاز دارند یا چه نوع محتوایی را از شما انتظار دارند؟
• چه کسی محتوای شما را ایجاد و منتشر می‌کند؟
• هرچند وقت یکبار محتوای جدید تولید می‌شود؟
• بازخورد مخاطبان نسبت به محتوای شما چیست؟

پرسش هایی که در این مقاله فهرست شده اند، موارد مهمی هستند که در هنگام تدوین استراتژی محتوا باید در نظر گرفته شوند. این روند نیازمندِ وقت گذاشتن، تحقیق، تفکر و برنامه‌ریزی دقیق است. با ایجاد یک استراتژی محتوای دقیق و عالی، خواهید دانست که چگونه باید از محتوا برای رسیدن به اهداف تجاری خود استفاده نمایید.

به دنبال افزایش فروش چندبرابری هستید؟

ما به شما کمک می‌کنیم با تبلیغات گوگل و کمترین هزینه در رتبه‌های اول گوگل قرار بگیرید.
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.

تبلیغات گوگل ادز

021-41897070داخلی 2

همچنین بسیار مهم است که استراتژی محتوای خود را در بازه‌های زمانی مشخص به روز کنید. درست است که تغییر ندادن استراتژی محتوا در وقت شما صرفه‌جویی می‌کند، اما اینکار در طولانی مدت تجارت شما را به خطر می اندازد. چرا که نیازها و خواسته‌های مخاطبان شما مرتباً در حال تغییر است. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم هر سال استراتژی محتوای خود را تغییر دهید و در صورت نیاز حتی محتواهای خود را نیز بروز کنید.

بازاریابی محتوا چیست؟

در طرف دیگر معادله، بازاریابی محتوا قرار دارد. بازاریابی محتوا در واقع راهکاری برای جذب مشتری و فروش محصولات از طریق ایجاد محتوای ارزشمند، مفهوم و مرتبط می‌باشد. می‌توان گفت که بازاریابی محتوا در اصل ترکیبی از تکنیک‌های فروش محصول و بازاریابی سنتی است.

بازاریابی محتوا باید به گونه‌ای باشد که مخاطبان متوجه این نکته نباشند که شما در تلاشید محصولات خود را به آنها بفروشید و تصور کنند که تنها برای بالا بردن سطح اطلاعات و آگاهی آنان این محتوا را در اختیار آنها قرار داده‌اید. در بازاریابی محتوا، شما مخاطبانی که می خواهید محتوایتان را برایشان منتشر کنید را مشخص می‌کنید و با انتشار محتوای مناسب (محتوایی که فکر می کنید بر روی رفتار آنها تاثیر می‌گذارد)، آنها را به سمت کسب و کار خود جذب می‌‎کنید.

بازاریابی محتوا معمولاً به شکل نوشتار در وبلاگ، اخبار تحلیلی، مقالات آموزشی، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، ویدیو، اینفوگرافیک، مطالعۀ موردی، روابط عمومی، ملاقات حضوری با مشتریان، سئو و ... پیاده می‌شود. بازاریابی محتوا باید به گونه‌ای باشد که باعث حفظ مشتریان فعلی و بدست آوردن مشتریان جدید شود.

(اگر می‌خواهید بازاریابی محتوا را به طور کامل یاد بگیرید، در سری آموزش بازاریابی محتوا  صفر تا صد این نوع بازاریابی در 9 جلسه رایگان ارائه شده است.)

تفاوت استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا چیست؟

حال به سوال اساسی می‌رسیم، تفاوت بین بازاریابی و استراتژی محتوا چیست؟ بازاریابی محتوا در واقع ضمیمه ای بر استراتژی محتوای کلیِ شماست و تنها بروی خلق، اندازه‌گیری و انتشار مطالب جذاب و مفید برای مخاطبان تمرکز دارد. در واقع بازاریابی محتوا دقیقاً «دلایل و چراهای» خرید / مشارکت مشتریان شما را هدف می‌گیرد.

اما بازاریابی محتوا تنها زمانی می‌تواند به بالاترین حد تاثیرگذاری خود برسد که  شما یک استراتژی محتوای قدرتمند برای آن پایه‌گذاری کنید. به عبارت دیگر، استراتژی محتوا با «چگونگی» استفاده از محتوا ارتباط دارد و به شما می‌گوید که «کجا» از «چه چیز» استفاده نمایید.

بیایید به مثالِ طراحی نقشۀ ساختمانی برگردیم. مطمئناً شما می‌دانید که بدون پی ریزی و ایجاد فونداسیون، نمی‌توان برای یک ساختمان سقف یا دیوار ساخت. این قانون در بازاریابی محتوا نیز صدق می‌کند. بازاریابی محتوا زمانی نتیجه می‌دهد که استراتژی محتوای مناسبی برای آن پایه‌ریزی شده باشد. این پایه و اساس کمک می‌کند تا برندسازی، پیام‌رسانی و تقریباً تمام زوایای بازاریابی محتوا را با توجه به اهداف شرکت خود تنظیم نمایید.

تفاوت بازاریابی محتوا با تبلیغات در چیست؟

بازاریابی محتوا نسبت به تبلیغات دو تفاوت عمده دارد. اولین تفاوت این است که در بازاریابی محتوا، محتوا در رسانه‌های تحت مالکیت شما منتشر می‌شود که همان وبلاگ، شبکه های اجتماعی شما و ... هستند. اما اگر این محتوا در رسانه‌های خریداری شده منتشر گردد، به آن تبلیغات گفته می شود.

تفاوت دوم این است که بازاریابی محتوا یک راهکار برای بازاریابی داخلی و استراتژی جذب‌کننده است و نه بازاریابی خارجی و استراتژی تهاجمی! بازاریابی محتوا هیچ مزاحمتی برای خواننده ایجاد نمی‌کند. بلکه برای او مفید هم هست و پاسخ سوالات او را می‌دهد. پس با بازاریابی محتوا، نه تنها شما مخل آسایش کاربران نمی‌شوید، که مشتریان واقعی خود را هم پیدا خواهید کرد.

هزینه بازاریابی محتوا در مقایسه با هزینه تبلیغات

بازاریابی محتوا در مقایسه با تبلیغات بسیار زمان‌بر و پرهزینه است. با اینحال در طولانی‌مدت بازدهی بهتری دارد.

زمانی بود که تبلیغات می‌توانستند، هرچند برای کوتاه مدت، کفۀ ترازوی رقابت را به نفع یک شرکت پائین آورند. اما امروزه که انسان تحت هجوم تبلیغات گسترده از رسانه‌های مختلف است، موفقیت یک تجارت در گرو بازاریابی محتوا قرار دارد. امروزه دیگر تبلیغات فقط برای جذب کوتاه‌مدت مشتریان و گاهی صرفاً جهت همپایی با رقبا کاربرد دارند. چرا؟ موضوع را از نگاه مخاطبان ببینید. آنها دوست ندارند تبلیغات بی‌ربط به آنها نمایش داده شود و دیگر چندان بازخورد مثبتی نسبت به این تبلیغات مزاحم ندارند. این یعنی هزینه تبلیغات موفق نیز نسبت به گذشته افزایش یافته است. پس در بلندمدت، هزینه‌های بازاریابی محتوا به مراتب کمتر از هزینه‌های تبلیغات خواهد بود.

با این حساب باید حرف اول خود را کمی عوض کنیم: بازاریابی محتوا در مقایسه با تبلیغات بسیار زمان‌بر است. اما بازدهی بهتری هم دارد.

اجازه ندهید تنبلی مانع پیشرفت شما شود!

متاسفانه، به علت آنکه ایجاد استراتژی محتوا، امری زمان‌بر و دشوار است، افراد بسیاری آن را نادیده می‌گیرند و مستقیماً به سراغ بازاریابی محتوا می‌روند. شکی هم نیست که بازاریابی محتوا به این شیوه می‌تواند موفقیت‌هایی پراکنده را برای شما به ارمغان آورد. اما با این رویکرد نمی‌توانید از نهایت پتانسیل‌های کسب و کار خود بهره ببرید. کار بروی بازاریابی محتوا بدون استراتژی محتوا مثل آن است که شما بدون هیچ هدفی در هر سو حرکت بکنید. در نهایت هم به هیچ‌جا راه نخواهید برد.

من شک ندارم که افزودن یک مطلب در وبلاگ می‌تواند برای هر کسی وسوسه‌برانگیز باشد. چون این حس را به ما می‌دهد که مفید هستیم. هر چه نباشد ما یک محتوای جدید را بر روی اینترنت اضافه کرده‌ایم؛ اما خواهشاً فقط به خاطر اینکه محتوا تولید کرده باشید، محتوا تولید نکنید. همیشه محتوایی تولید کنید که هدف دارد. محتوایی که بر اساس اهداف شرکت شما شکل گرفته و تمام زوایای آن محاسبه شده است. و همانطور که گفتیم این امر می‌تواند با ایجاد استراتژی محتوای خوب محقق شود. با ایجاد استراتژی محتوا شما می‌توانید کسب و کار خود را به بالاترین حد ممکن از سود برسانید.

نتیجه گیری

همانطور که گفتیم، یک استراتژی محتوای محکم و یکپارچه (به همراه بازاریابی محتوای ارزشمند)  می‌تواند در گسترش تجارت شما نقشی تعیین‌کننده داشته باشد؛ پس بهتر است مطمئن شوید که استراتژی محتوای شما پیش از اجرای بازاریابی محتوا، به خوبی پایه گذاری شده باشد.

از همین امروز شروع به برنامه ریزی و تدوین استراتژی محتوا برای خود کنید. نتیجه داشتن محتواهای هدفمند و نتایج قابل اندازه‌گیری خواهد بود. من شک ندارم که شما با مشاهده نتایج بازاریابی محتوای خود، با پشتوانه استراتژی محتوا، شگفت‌زده خواهید شد.

گام اول | آشنایی با تعریف محتوا

نخستین گام در آشنایی با استراتژی محتوا و یادگیری بازاریابی محتوا، آشنایی با مفهوم محتواست. به همین علت ما یک درس را به تعریف محتوا اختصاص داده‌ایم و در آن درس، سه ویژگی اصلی برای محتوا در نظر گرفته‌ایم:

• محتوا ساختار دارد.
• مخاطب محتوا انسان است.
• محتوا ویرایش‌پذیر است.

پیشنهاد می‌کنیم حتماً قبل از مطالعه‌ی درس‌های دیگر، فرصت کوتاهی را به مطالعه‌ی این درس اختصاص دهید:

 تعریف محتوا چیست؟

گام دوم | هدف از تولید محتوا چیست؟

با وجودی که ما درس‌های مربوط به تولید محتوا و روش تبدیل شدن به کارشناس تولید محتوا را در قالب یک مجموعه‌ی جداگانه ارائه کرده‌ایم، اما ناگزیر بوده‌ایم یک درس پایه‌ی مربوط به تولید محتوا را به عنوان زیرمجموعه‌ی استراتژی محتوا بگنجانیم و توضیح بدهیم که معمولاً محتوا با چه هدف‌هایی تولید می‌شود.

سه گزینه‌ی اصلی مد نظر ما به شرح زیر است:

• تولید محتوا برای مصرف داخلی سازمان
• تولید محتوا به صورت پروژه‌‌ای برای کمک به فروش یک محصول خاص (تا حدی مرتبط با بازاریابی محتوا)
• تولید محتوا به عنوان یک فرایند عملیاتی و دائمی (که در این‌جا وظیفه‌ی استراتژیست محتوا پررنگ می‌شود)

بسیاری از کسانی که وارد حوزه‌ی محتوا می‌شوند، محتوا را از جنس بازاریابی محتوا و به عنوان بازوی دیجیتال مارکتینگ می‌بینند. مطالعه‌ی این درس باعث می‌شود که دید گسترده‌تری نسبت به کاربردهای محتوا داشته باشید:

 هدف از تولید محتوا چیست؟

گام سوم | تعریف استراتژی محتوا و تفاوت آن با بازاریابی محتوا

بسیاری از کسانی که در زمینه‌ی محتوا کار می‌کنند – خصوصاً اگر خود را فعال دیجیتال مارکتینگ بدانند -دو واژه‌ی استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا را تقریباً به شکل مترادف به‌کار می‌برند.

ما نمی‌خواهیم در این زمینه وسواس افراطی نشان دهیم و مادامی که خودمان بدانیم از چه حرف می‌زنیم و از چه می‌شنویم، دیگر مهم نیست که چه نامی بر روی آن بگذاریم.

بنابراین، در قالب سه درس، به تعریف بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا و تفاوت‌هایشان پرداخته‌ایم و پس از مطالعه‌ی این سه درس، دیگر به این بحث بازنمی‌گردیم و شما را درگیر این تفاوت‌ها نمی‌کنیم.

سه درسی که در این زمینه نظر گرفته‌ایم به شرح زیر است:

 بازاریابی محتوایی چیست؟

 استراتژی محتوا چیست؟ استراتژیست محتوا چه می‌کند؟

 دقیق‌ترین تعریف استراتژی محتوا چیست؟

خواندن درس اول و دوم را حتماً توصیه می‌کنیم. اما درس سوم، صرفاً گردآوری چند تعریف از کتاب‌ها و منابع مختلف است. اگر مدرس این حوزه هستید یا می‌خواهید به یک متخصص استراتژی محتوا تبدیل شوید، خواندن این درس برایتان مفید خواهد بود.

اما اگر حساسیت چندانی بر روی تعاریف دقیق ندارید، می‌توانید از روی درس سوم (دقیق‌ترین تعریف استراتژی محتوا) عبور کنید و آن را نخوانید.

گام چهارم | بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا

می‌توان گفت کلیدی‌ترین بحث در بازاریابی محتوا، تشخیص تفاوت بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگراست. اساساً اگر به بازاریابی درونگرا اعتقاد نداشته باشید، لازم نیست به سراغ محتوا و بازاریابی محتوایی بروید.

قبل از گسترش تکنولوژی دیجیتال و فضای اینترنت و وب (خصوصاً وب ۲.۰) و شبکه های اجتماعی، تصوری از بازاریابی درونگرا وجود نداشته و معمولاً این کسب و کارها بودند که به زور و زحمت، محصول خود را به بازار تحمیل می‌کردند.

جالب این‌جاست که بسیاری از کسانی که در سال‌های اخیر در فضای دیجیتال فعال شده‌اند، هم‌چنان با همان روش در حال تبلیغ آزاردهنده‌ی محصولات خود هستند و هرگز از زیرساخت ایجاد شده، برای کشاندن مشتری به سمت محصول (و نه تحمیل و تبلیغ محصول برای مشتری) استفاده نکرده‌اند.

پس از معرفی بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا خواهید دید که بازاریابی برونگرا هنوز هم کاربرد دارد؛ اما قرار نیست تمام توان و انرژی و منابع ما را در اختیار بگیرد. بلکه صرفاً بخشی از کمپین‌های حرفه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد.

با توجه به این توضیحات، لطفاً دو درسی را که به بازاریابی برونگرا و درونگرا اختصاص داده شده با دقت بخوانید و از روی آن‌ها سریع عبور نکنید:

 بازاریابی درونگرا چیست؟

 بازاریابی برونگرا چیست؟

گام پنجم | مشتری و نقشه سفر مشتری

ما در زمینه‌ی شناخت مشتری و نقشه سفر مشتری سه درس داریم.

درس اول به پرسونای مشتری یا پرسونای مخاطب اختصاص دارد و در‌ آن تأکید کرده‌ایم که همه‌ی مشتریان را نمی‌شود به یک چشم دید. منابع شما محدود است و چاره‌ای نیست جز این‌که تصویری از یک یا چند مشتری هدف تعریف کرده و برای تأمین رضایت و ترغیب آن‌ها کار کنید.

این کار بسیار شبیه به همان مفهومی است که در مدیریت بازاریابی با عنوان بخش بندی بازار انجام می‌شود. در واقع شما با تعریف پرسونا دو کار مهم انجام می‌دهید:

• جامعه هدف خود را محدود می‌کنید.
• برای شناخت عمیق‌تر جامعه‌ هدف خود تلاش می‌کنید.

درس دوم به قیف بازاریابی محتوا اختصاص دارد. قیف بازاریابی محتوا بر اساس مفهوم قیف فروش تعریف شده است.

این مدل بسیار ساده است و ممکن است به نظرتان چندان مفید نیاید. اما اگر روشی برای تعریف مسیر مشتری از لحظه‌ی آشنایی تا خرید ندارید، مطمئن باشید همین مدل ساده می‌تواند نگاه و عملکرد شما را متحول کند. بنابراین از کنارش به سادگی عبور نکنید.

اما بعد از آشنایی با قیف بازاریابی محتوا، ما درسی را به نقشه سفر مشتری اختصاص می‌دهیم تا با مدل‌های پیچیده‌تر و عمیق‌تر هم آشنا شوید. روزی که بتوانید نقشه سفر مشتری را به خوبی به‌کار بگیرید و از تمام ظرفیت‌هایش استفاده کنید، دیگر به مدل‌هایی مانند قیف بازاریابی نیاز نخواهید داشت:

 نقشه سفر مشتری

گام ششم | مطالعه‌ی سایر درس‌ها (درس‌های تکنیکی)

بعد از طی کردن گام‌های قبل، به درس‌های تکنیکی در زمینه‌ی بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا می‌رسید.

این درس‌ها را می‌توانید به سلیقه‌ی خودتان بخوانید و الزامی نیست که حتماً ترتیب پیشنهادی متمم را رعایت کنید.